Pankreas hastalıklarında endoskopik yaklaşımların önemi nedir?
Gastroenteroloji ve İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Salih Boğa, pankreas hastalıklarının erken teşhisinde ve tedavisinde endoskopik yaklaşımların hayati rolünü ve önemini sizler için anlatıyor.
Pankreas, sindirim için kritik bir rol oynayan ve kan şekerini düzenleyen iki önemli işlevi olan bir organdır. Ekzokrin işlevi, sindirim enzimleri üreterek bağırsağa salgılamakla görevlidir. Endokrin işlevi ise insülin hormonunu üreterek kan şekerini kontrol etmektedir. Ancak ne yazık ki, pankreas hastalıkları genellikle geç teşhis edilir ve bu da hastaların sağlığına zarar verir. Bu nedenle pankreas hastalıklarının erken teşhisi ve tedavisi büyük önem taşımaktadır.
Pankreas hastalıkları nelerdir?
Pankreas hastalıkları genellikle akut ve kronik pankreatit ile pankreas kanseri olarak iki ana grupta incelenir. Akut pankreatit ani başlayan ciddi karın ağrısı, bulantı ve kusmaya neden olabilir. Kronik pankreatit ise daha az şiddetli olsa da uzun süreli karın ağrısı ve sindirim sorunlarına yol açar. Pankreas kanseri ise özellikle ileri yaş, sigara içimi, cinsiyet ve kronik pankreatit gibi risk faktörleriyle ilişkilendirilse de herhangi bir uyarıcı olmaksızın ortaya çıkabilir.
Erken Teşhisin Gücü: Endoskopik Ultrasonografi (EUS)
Pankreas hastalıklarının erken teşhisi için en etkili yöntemlerden biri endoskopik ultrasonografi, kısaca tanımlamak gerekirse EUS’dur. EUS, sindirim sistemi organlarını ve çevresindeki dokuları ayrıntılı bir şekilde incelemeye yardımcı olan bir teknolojidir. Pankreasın anatomik konumu nedeniyle bilgisayarlı tomografi ve MR gibi diğer görüntüleme yöntemleri her zaman EUS kadar detaylı bilgi sunamaz.
EUS ile mideden pankreas dokusu kolayca incelenebilir ve pankreasta oluşabilecek kistler veya erken evre kanserler rahatlıkla tanınabilir. Ayrıca, EUS ile bu bölgelerden biyopsiler alınarak doğru teşhis konabilir. Bu sayede hastaların erken dönemde tedaviye başlanması sağlanır.
Tedavide retrograd kolanjiopankreatografi (ERCP) yöntemi
Akut pankreatitin altında yatan nedenlerden biri safra taşlarıysa, endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi (ERCP) yöntemi kullanılarak safra taşları çıkarılabilir.
ERCP işlemi, üst gastrointestinal endoskopi ve röntgenin bir araya geldiği bir prosedürdür. ERCP, safra yolları ve pankreas kanalı ile ilgili sorunları teşhis etmek ve tedavi etmek amacıyla kullanılır.
ERCP, safra yolu hastalıkları, pankreas kanalı problemleri, safra yolu kanserleri ve safra yollarının tıkanması gibi problemlerde oldukça etkili bir yöntemdir. Bu prosedür, hastalar için umut verici sonuçlar sunar ve sağlık sorunlarının giderilmesine büyük katkı sağlar.