Mide Fıtığı (Hiatal Herni)
Mide fıtığı basitçe, midenin üst kısmının diyaframdan yukarı doğru göğüs boşluğuna kaymasıdır. Diyafram, karın ve göğüs arasında uzanan ve bu iki bölgeyi ayıran büyük bir kastır, ve nefes alıp vermede yardımcı kas olarak kullanılmaktadır. Bu büyük kasın ortasında içinden yemek borusunun geçtiği bir açıklık bulunmaktadır. Normalde bu açıklıktan geçen yemek borusu ve mide hemen diyaframın altında birleşmekte ve midenin tümü diyaframın altında yer almaktadır. Ancak, mide fıtığı olan kişilerde midenin bir kısmı diyaframdaki bu açıklık içinden yukarı doğru kayar. Mide fıtığı olarak tanımlanan bu durum yaşla beraber artar ve 50 yaşın üzerindeki kişilerde daha yaygın olarak görülür.
Mide fıtığına ne sebep olur?
Mide fıtığının kesin nedeni bilinmemektedir, genel olarak diyafram kasının dokusunda zayıflığa sebep olan her durum midenin diyaframdan geçmesini kolaylaştırarak mide fıtığına sebep olabilir. Bu bazen hastalarda yaralanma veya diğer kas hasarlarına bağlı oluyor iken, bazı hastalarda da kronik öksürme, inatçı kusmalar, ağır nesneleri kaldırmak gibi durumlarda diyaframdaki açıklığın etrafındaki bağlara tekrar tekrar ve çok sayıda baskı uygulanması ile ortaya çıkmaktadır. Gebelik ve obezite de yine diyafram kasını zorlayıp zayıflatan ve böylelikle mide fıtığına sebep olan durumlardandır.
Mide fıtığının türleri nelerdir?
Genellikle iki tür hiatal herni vardır: kayan hiatal herniler ve sabit veya paraözofageal herniler.
Kayan hiatal herni, daha yaygın görülen mide fıtığı türüdür. Mideniz ve yemek borunuz, diyaframdaki açıklıktan göğsünüze girip çıktığında ortaya çıkar. Mide fıtıklarının çok büyük bir kısmını oluşturan kayma fıtıkları başlangıçta küçük olsa yaşla boyutunu artırma ve daha şiddetli şikayetlere sebep olma eğilimindedir.
Daha nadir görülen paraözofageal fıtıklarda, midenin bir kısmı diyaframdaki açıklıktan, yemek borusunun yerini değiştirmeksizin göğüs boşluğuna çıkar ve orada sabit kalır. Bazı vakalarda bu durum midenin kan akışının engelleyerek ciddi tıbbi acil durumlara sebep olabilir.
Mide fıtığının belirtileri
Mide fıtığının belirtileri, sıklıkla midede bulunması ve yemek borusuna sızmaması gereken mide asidi, safra ve havanın mide fıtığı sayesinde kolayca yemek borusuna geçmesi sonucu oluşmaktadır. Reflü yani geri kaçış olarak tanımlanabilecek bu şikayetler arasında ağıza acı su gelmesi, göğüste yanma, eğildiğinizde veya uzandığınızda kötüleşen mide ekşimesi, göğüs ağrısı, sık geğirme, diş çürümesi, ses kısıklığı, ağız kokusu, yutma güçlüğü gibi durumlar yer alır. Eğer mide fıtığına bağlı oluşan şiddetli reflü uzun yıllar boyunca tedavi edilmezse maalesef yemek borusu alt ucunda kanser gibi istenmeyen hastalıklara sebep olabilmektedir.
Mide fıtığının teşhis ve tedavisi
Mide fıtığının tanısı geçmişte baryumlu film gibi röntgenler ile konulabiliyor iken, günümüzde ehil ellerde yapılan endoskopi yardımıyla mide fıtığının tanısı konulabilmekte ve de türü ile boyutu belirlenebilmektedir. Şikayetlerin varlığı genellikle tedaviyi belirler. Asit reflü göğüste yanma hissi ve mide ekşimeniz varsa, yıllarca sürecek ilaç tedavisi gerekliliği ya da ilaç tedavisine rağmen geçmeyen şikayetler söz konusu ise mide fıtığı ameliyatla tedavi edilebilir. Aslında, tamamen mekanik bir sorun olan mide fıtığının ilaçla tedavisi mümkün değildir ve ameliyatla mutlak tedavisi mümkündür.
Günümüzde laparoskopik yani karnı açmadan kapalı teknikler ile mide fıtığı onarımı ameliyatları yapılabilmektedir. Fundoplikasyon denilen bu ameliyatlarda yemek borusu alt ucuna mideden yeni bir valf yapılmaktadır. Laparoskopik fundoplikasyon ameliyatını yapan genel cerrahi uzmanı, gereğinde vücutta eriyebilen nanoteknoloji ürünü yamalar kullanarak bu fıtıklaşmaya meyilli açıklığı tamir eder ki, fıtığın kalıcı onarımını ve ameliyat sonrası fıtık tekrarını önleyen esasen bu yama koyulma işlemidir. Yaklaşık yarım saat ila bir saat arası süren bir ameliyatla ve bir gecelik hastane yatışıyla mide fıtığından ve mide fıtığına bağlı oluşan reflüden kurtulabilir, hem hayat kalitenizi artırabilir hem de yemek borusu kanseri riskini sıfırlayabilirsiniz.